Gandziolatki. Wizyta u wiedźmy: Sędzikowska, czyli nieco zapomniana pisarka z Torunia

 

Jedna książka i dwie różne historie. Pierwsza– o perypetiach nastolatków, których wychowuje samotna matka i których życie zdecydowanie nie należy do normalnych. Druga – o wiedźmie z całkiem wścibską zgrają sąsiadów.

Istnieje spora rzesza autorów, o których obecnie się już nie mówi. To jednych z takich twórców należy Mirosława Sędzikowska. Związana z Toruniem pisarka, która na swoim kącie ma zaledwie dwie lub trzy powieści oraz jeden „zbiór opowiadań”, po który to właśnie mi dane było sięgnąć – „Gandziolatki. Wizyta u wiedźmy”. To naprawdę niewiele, zważając na to, że zadebiutowała jeszcze w latach 80. Ja usłyszałam o niej po raz pierwszy dzięki „Fantastycznym opowieściom wigilijnym”, gdzie zostało zamieszczone jedno z jej opowiadań. Było lekkie, przyjemne, ot, sympatyczne – liczyłam więc, że będzie i tak w tym przypadku. Ale troszeczkę się jednak pomyliłam.

Gandziolatki. Wizyta u wiedźmy
Mirosława Sędzikowska
wyd. SuperNowa, 2002

Zacznijmy może najpierw od tego, czym „Gandziolatki. Wizyta u wiedźmy” w ogóle jest. To książka wydana „dwustronnie”, zawierająca dwa teksty. Pierwszy, długi na 180 stron jest podawany czytelnikowi jako powieść dla młodzieży. Mówię tu o „Gandziolatkach”, czyli tej bardziej obyczajowej części książki. „Wizyta u wiedźmy” jest zaś (podobno) nowelką, mającą 120 stron długości, opowiadającą właśnie o perypetiach pewnej wiedźmy.

Zaczęłam od „Gandziolatek” i przyznam, że początkowo byłam całkiem tą historią zainteresowana. Bo początek był całkiem absurdalny i nawet uroczy. Miałam więc nadzieję na coś pokroju „Dożywocia” Marty Kisiel – na obyczajową sielankę, z ciekawymi dialogami i jakąś lekką linią fabularną. Niestety, choć forma przynajmniej w teorii właśnie taka jest to historia, po prostu prędko zaczęła mnie męczyć. To nie był „mój” poziom absurdalnego żartu. Prędko zaczął mnie irytować i raczej trochę zniesmaczał, a jeśli dodamy do tego właściwie minimalną ilość fabuły… Te 180 stron po prostu dość mocno wymęczyłam.

Wygląd książki na odwrocie

Wzięłam się więc za „Wizytę u wiedźmy”, licząc, że fantasy po prostu będzie dla mnie lekturą milszą. Co to, to nie! Ponownie, zaczęło się całkiem sympatycznie, ale szybko zaczęło historii brakować jakiejkolwiek ciągłości fabularnej. Żart znów prędko stał się dość irytujący, a ja straciłam ochotę na jakiekolwiek śledzenie fabuły. Niestety, spotkanie z tą książką po prostu nie było dla mnie czymś dobrym.

Wydaje mi się, że częściowo problem leży w wieku książki, zwłaszcza jeśli chodzi o „Gandziolatki”. Choć nie lubię tego słowa, tu zdaje mi się pasować. Ta historia po prostu brzmi „boomersko”. Ma młodzieżowe stwierdzenia jakby z innej epoki, poruszane tematy zdają się nie być szczególnie aktualne, a przynajmniej często nie, zaś całość wygląda tak, jakby były pisane dla RODZICA, a nie dzieciaków, które powinny być w tym przypadku targetem.

Dopiero po lekturze zorientowałam się, że sporo z tekstów z tej książki to w gruncie rzeczy… opowiadania. Spięte w całość, ale jednak OPOWIADANIA, które powinno się czytać i oceniać osobno. Ukazywały się np. w „Fenixie” i część z nich powstawała właśnie w latach 90., toteż nie dziw, że czasem zdają się przestarzałe nieco bardziej, niż sugerowałaby data wydania tej książki (2002 rok).

Szczerze zastanawiam się, czy powinnam polować na inne książki tej autorki, ale obawiam się, że… nie, nie będę tego robić, chyba że ktoś mi przysięgnie, że będą napisane w trochę innym stylu. Nie odpowiada mi absurd serwowany przez Sędzikowską, „nie kupuję” ani jej żartu, ani nieco „dydaktycznego” podejścia do pisania. Cieszę się, że mogłam zapoznać się z nieco już zapomnianą polską pisarką, ale to jedno spotkanie zdaje się być wystarczające.

Poza tym – SuperNowa chyba strzeliła sobie trochę w kolano takim wydaniem, bo w tym momencie, gdy króluje Instagram i fotografie książek, naprawdę trudno pokazać ją w całym majestacie. No i jednak to pomysł na wydanie nieco mniej wygodny, niż standardowe wydania zbiorów opowiadań.