Pierwsza i najgorsza? O naczelnej mimozie Disney'a

   
      Choć wychowałam się na bajkach Disney’a to pierwszy pełnometrażowy film tej wytwórni, „Królewnę śnieżkę i siedmiu krasnoludów”, wspominam raczej niemrawo: pamiętam, że niby lubiłam tę bajkę, ale jednocześnie nie potrafiłam do końca odnaleźć się w dubbingu. Bo skąd dziecko mogło wiedzieć, że film stworzono i zdubbingowano w latach 30., co oczywiście dziś jest słyszalne jeszcze bardziej?

W każdym razie nigdy nie odbierałam tej bajki szczególnie negatywnie: po prostu wolałam inne, bardziej kolorowe i współczesne filmy. Nigdy nie zastanawiałam się nad sensem istnienia Śnieżki, uznając, że po co miałabym to zrobić?

A później pojawił się Internet. W nim zaś masa opinii, według których Śnieżka jest mimozą bez charakteru, która tylko czeka na swojego księcia, bo przecież nie może zostać wybawiona w inny sposób. Nic nie robiąc, czeka na niego, leżąc i pachnąc! A ja wtedy zastanawiam się: gdzie? Ludzie, czy wy w ogóle oglądaliście tą samą animację co ja?

Już w pierwszej scenie ze Śnieżką widzimy, jak nasza bohaterka myje schody. Jest nastolatką – wiec nic dziwnego, że w międzyczasie myśli o miłości i romansach. Następnie spotyka ją nieszczęście, na które w żadnym razie nie zasługuje: trafia do lasu, jest zupełnie samotnym i opuszczonym dzieckiem. Na całe szczęście dzięki swojej miłej aparycji i pracowitości trafia do domku Siedmiu Krasnoludków. A w nim co robi? Znów sprząta! Widzimy więc, że zdecydowanie nie jest osobą leniwą.

Ponadto zdecydowanie ma dobre serce: jest bardzo czuła w stosunku do krasnoludków i uwielbia zwierzęta z wzajemnością. Ale jednocześnie nie jest Mary Sue! To bohaterka z wyraźną wadą: naiwnością, która niemal nie doprowadza do tragedii. A kto w tym nastoletnim wieku nie jest naiwny?

Oczywiście, Śnieżka nie jest najlepszą postacią wykreowaną przez Disney’a, ale... za to jest pierwszą główną  w pełnometrażowym filmie animowanym! Później wytwórnia uczyła się na własnych błędach, próbowała nowych rozwiązań, wpadła na kolejne i kolejne pomysły. „Śnieżka” zaś była po prostu (a może aż?) ich pierwszym eksperymentem.

Na dodatek ten film jest bardzo mocno oparty na klasycznej, XIX-wiecznej baśni: chcąc oddać ją możliwie jak najwierniej, Disney nie mógł zrobić ze Śnieżki kobiety walczącej o swoje prawa, bo nie o to w tej historii przecież chodzi. To opowieść o tym, jak pracowita dziewczyna ostatecznie spełnia swoje „marzenie”, czyli spotyka księcia, w międzyczasie ucząc się, że nie warto być naiwnym. I tyle. Nie ma się tu po co doszukiwać drugiego dna, pragnąc o wiele bardziej charakternej królewny.

„Królewna Śnieżka i Siedmiu Krasnoludków” to dalej nie tylko urocza, ale i bardzo aktualna opowieść: młode dziewczyny, jak nasza główna bohaterka, często są przecież nękane przez koleżanki (tu w ich roli macocha), jednocześnie marząc o chłopcu „z innej ligi”, zapominając o swoich atutach. Przy okazji często są naiwne i dają się wplątać w różne nieciekawe sytuacje. To historię zwykłych, młodych dziewczyn pokazuje ta bajka, dając dzieciom – do których jest kierowana – pouczenie, że jeśli będą wytrwale pracować to mimo tych wszystkich błędów spełnią swoje marzenia.

Szczerze mówiąc, po latach sama bardziej doceniam tę bajkę. Teraz mam świadomość tego, w jakich czasach powstała i uważam, że jej animacja jest naprawdę ponadczasowa: wobraźcie sobie, że każdy obrazek z niej musiał zostać przez kogoś ręcznie narysowany! To samo w sobie robi wrażenie, a co dopiero, jeśli dodamy, że to był pierwszy tak duży projekt tej wytwórni? Ponadto stary dubbing (nie ten z 2009 roku – szczerze mówiąc, nawet go nie znam) jest dla mnie czymś niezwykle unikatowym. Teraz już nikt nie mówi, czy nie śpiewa tak, jak aktorzy z dwudziestolecia międzywojennego. Dlatego chociaż ta animacja nie jest moim najpiękniejszym wspomnieniem z dzieciństwa, to na pewno jest jedną z tych, którą po latach najbardziej doceniam.