Marsjanin: Samotnie na czerwonej planecie

Ziemianie po raz trzeci w historii wylądowali na Marsie. Burza piaskowa przerywa jednak ekspedycje: po kilku dniach muszą wracać na Ziemię. W trakcie ewakuacji tracą jednak kontakt z Markiem Watney’em i uznając go za zmarłego, zostawiają na obcej planecie. Astronauta jednak przeżył... i zaczyna walkę o przetrwanie.

Historię o Marku znam od dawna, głównie za sprawą filmu, za którym naprawdę przepadam. Dlatego jasne było, że prędzej, czy później zabiorę się za oryginał. Stało się: i nie żałuje, choć muszę przyznać, że gdybym miała wybierać, co sprawiło mi więcej radości byłaby to jednak adaptacja.

Tytuł: Marsjanin

Autor:  Andy Weir

Tłumaczenie: Marcin Ring

Liczba stron: 384

Gatunek: science-fiction

Wydanie: Akurat, Warszawa 2017

Nie zrozumcie mnie źle. To jest dobra książka, a Mark to wspaniały główny bohater. Jest inteligentny i bystry, a przy tym tak zabawny i optymistycznie nastawiony do życia, że po prostu nie da się go nie lubić. Jego komentarze wzbudzają uśmiech w trakcie czytania, ale jednocześnie nie zabierają mu realizmu. Gdy trzeba być poważnym, poważnieje, choć jeśli sytuacja robi się zbyt napięta odreagowuje to rzucając kolejnym żartem.

Sama idea też jest ciekawa. To science-fiction bliskiego zasięgu: niemal wszystko, co znajdziecie w „Marsjaninie” już wynaleziono.  To sprawia, że nawet osoby niezainteresowane gatunkiem nie powinny poczuć się dziwnie, czy nieswojo. W końcu wycieczka na Marsa wcale nie jest czymś, co obecnie wydaje się nierealne do realizacji, gdy mamy świadomość, jak wygląda dzisiejsza technika, prawda? Dzięki temu, że w powieści obserwujemy głównie poczynania Marka dobrze go poznajemy i zaczynamy walczyć o przetrwanie razem z nim, nie gorzej, niż w przypadku powieści obyczajowej.

 „Marsjanin” pozwala nam na obserwowanie sytuacji z trzech głównych perspektyw. Pierwsza to oczywiście perspektywa Marka: czytamy jego dziennik, w którym zapisuje co tylko przyjdzie mu do głowy. Druga perspektywa to perspektywa pracowników NATO, którzy próbują go uratować. Dzięki niej dowiadujemy się jak mniej-więcej może wyglądać działanie tej organizacji od środka. Poza tym mamy jeszcze spojrzenie załogi Marka, która zostawiła go „martwego” na nieprzyjaznej planecie. Dzięki temu dostajemy dość pełny obraz sytuacji, choć należy dodać, że dziennika naszego Marsjanina jest wewnątrz zdecydowanie najwięcej.

Niestety, mój problem z tą pozycją polega na... naukowych opisach. Film ogranicza je do minimum... a książka zaś rozwija je tak, jak tylko się da.  Mark wszystko nam wyjaśnia, często upraszczając i sprawiając, że opisy są zrozumiałe. Niestety, jest ich tak dużo i tak mało wnoszą do samej linii fabularnej, że przyłapywałam się na omijaniu ich. Podejrzewam, że osoby zainteresowane fizyką, czy biologią śledziłyby je z zapartym tchem, ale dla mnie tego było po prostu nieco za dużo. Przez to książka straciła sporo na radości i lekkości, który dał mi film.

„Marsjanin” to naprawdę dobra książka, którą przyjemnie się czyta: nie jest może typowym akcyjniakiem, ale raczej nie nudzi. Moim zdaniem ma drobne niedociągnięcia zwiane ze zbyt rozbudowanymi opisami, ale poza tym wypada naprawdę dobrze i po prostu cieszę się, że mogłam się z nią zapoznać.

* * *

Dużo rozmyślałem na temat praw na Marsie. No wiem, głupi temat do rozmyślań, ale mam od cholery wolnego czasu. Jest pakt międzynarodowy, głoszący, że żadne państwo nie może sobie rościć praw do tego, co nie jest na Ziemi. Inny pakt głosi, że jeśli nie jesteś na terytorium jakiegoś kraju, obowiązuje prawo morskie. Tak więc Mars to „wody międzynarodowe”. NASA to amerykańska niemilitarna organizacja. Hab jest jej własnością. Zatem gdy jestem w Habie, obowiązuje mnie amerykańskie prawo. Jak tylko z niego wyjdę, trafiam na „wody międzynarodowe”. Gdy wsiądę do łazika, to znowu jestem pod amerykańską jurysdykcją. Teraz fajna część: w końcu dotrę do Schiaparellego i zarekwiruję lądownik Aresa 4. Nikt nie dał mi na to wyraźnego pozwolenia i nie mogą tego zrobić, aż będę na pokładzie i włączę system łączności. Po tym, jak wedrę się na pokład Aresa 4, przed tym, nim porozmawiam z NASA, bez pozwolenia przejmę kontrolę nad jednostką znajdującą się na „wodach międzynarodowych”. To uczyni mnie piratem! Kosmicznym piratem!

Fragment „Marsjanina” Andy’ego Weira