Virion. Zamek: Po latach wracam do Ziemiańskiego

W państwie nie dzieje się najlepiej. Taida musi zebrać drużynę składającą się z najlepszych wojowników i morderców, jaka istnieje, aby działając poza prawem wykryć czyhający w Zamku spisek. Na jej czele ma stanąć Virion: sławny natchniony szermierz i przyjaciel demonów.

 

Choć miałam przerwę w swojej przygodzie z literaturą wydawaną przez Fabrykę Słów to „Virion. Zamek” Ziemiańskiego jest już kolejnym przykładem powieści sygnowanej właśnie przez nich, a która ma problem z numeracją. Według wszystkich znaków na oprawie ta powieść jest tomem pierwszym. Co prawda na skrzydełkach znajduje się informacja o wcześniejszych losach bohatera, ale nie oszukujmy się, to nie tam szuka się danych, gdy książka spojrzy z księgarnianej półki. Podobny problem z książkami Ziemiańskiego miałam już lata temu, gdy przypadkiem sięgnęłam po „Pomnik cesarzowej Achai”.

Virion. Zamek
Andrzej Ziemiański
wyd. Fabryka Słów, 2021
Szermierz natchniony, t. 1

Na szczęście, teraz jestem już trochę mądrzejsza, niż wtedy i nomen omen, sięgnęłam po „Viriona” z pełną świadomością tego, co czytam. Bo ta książka, choć według numeracji pierwsza z cyklu o „Szermierzu natchnionym” w praktyce jest piątą historią tym bohaterze, a trzynastą (!) osadzoną w świecie przedstawionym. Mając tę świadomość, zależało mi na sprawdzeniu dwóch rzeczy. Po pierwsze, czy powieść da czytać się oddzielnie, skoro wydawca promuje ją w ten sposób, bo poza pierwszym tomem „Pomnika…” nie znam twórczości Ziemiańskiego. Po drugie – czy w ogóle ten autor mi odpowiada? Wcześniej sięgnęłam po niego w 2014 roku i wtedy nie do końca podobała mi się jego twórczość, ale przecież wszystko mogło się zmienić!

Wydawało mi się, że tę pierwszą kwestię rozwiązałam bardzo szybko, po kilkunastu pierwszych stronach powieści. Ziemiański pisze w sposób bardzo prosty, a fabuła tego tomu „Viriona” również nie jest zbyt skomplikowaną. Ot, zbiera się drużyna, która ma rozwiązać bardzo ważną sprawę. Nie musiałam mieć wcześniej kontaktu z tymi bohaterami, by dobrze rozumieć, o co chodzi, by bez problemu załapać klisze postaci, którymi posługuje się Ziemiański i ogółem, krótko mówiąc: czaiłam, o co chodzi. Naprawdę poprzednie tomy nie były mi do tego potrzebne.

Problem zaczął robić się nieco dalej, gdy okazywało się, że… autor opowiada o świecie i problemach, które kompletnie mnie nie interesują. Gdzieś do połowy powieści miał moje zainteresowanie, które jednak stopniowo zaczęło coraz bardziej słabnąć. No chłopaki się organizują. Biją się. Gadają, często o babach, jak to chłopaki. Jakieś spiski i inne rzeczy się dzieją. Tylko czy to mnie interesowało? Na dłuższą metę – absolutnie nie. Być może więc problem tkwi tu w tym, że po prostu nie znam tego świata, a Ziemiański mimo wszystko zrobił za mało, by ta część mogła stać na własnych nogach. A może po prostu mnie on nie do końca interesował. To niestety, z taką wiedzą trudno mi stwierdzić.

Mimo tego jednak „Pomnik cesarzowej Achai” pamiętam jako coś gorszego, niż „Virion”. Nie była to absolutnie książka dobra, wnosząca coś ciekawego, albo w intrygujący sposób bawiąca się schematami. Była jednak bardzo prościutka, „wchodząc” w tej pierwszej połowie bez problemu i nie wymagając ode mnie żadnego większego skupienia się. Przyznaję jednak, że jak na tyle napisanych książek warsztat Ziemiańskiego pozostawia… bardzo wiele do życzenia.

Powieść osadzona jest w świecie stylizowanym na antyczny. I czasem zarówno narracja, jak i sposób mówienia bohaterów niby to oddaje. Aż tu nagle któryś z nich stwierdza, że coś jest „fajne”, zaś Taida zaczyna szukać nie rzezimieszków, zbirów spod czarnej gwiazdy itd. itp., a… „złoczyńców”. Oczywiście mamy tu też trochę niezbyt dokładnie opisanych (ale jednak!) scen erotycznych, a upiory zdają się być napisane właśnie tak, aby realizować jakiś nastoletni, mokry sen.

Poza tym chyba nigdy nie spotkałam jeszcze książki, która tak często odnosiłaby się do płci bohaterów, szczególnie kobiet. Bohaterowie co chwilę komentują swoje zachowanie w nawiązaniu do tego (w stylu: „ach te baby, tylko one tak potrafią”), tak jakby to miał być jakiś żart. Szczególnie mocno dzieje się to w stosunku do tematów związanych z ciążą. Problem polega na tym, że żart powtarzany wielokrotnie przestaje działać i… tu się właśnie tak dzieje.

Jednocześnie widzę w tej książce ten sam problem, który miał miejsce np. w przypadku ostatnich trzech książek Kossakowskiej z „Zastępów anielskich”. Choć wydawca sprzedaje książkę „Viron. Zamek” jako tom pierwszy to tak naprawdę książka wygląda tak, jakby była tylko połową jednego tomu. Rozumiem, że wielkie cykle fantasy to często jedna powieść podzielona na wiele tomów, ale jakieś zamknięcie pod koniec pierwszej części jest jednak wskazane. A w przypadku tej książki treść się po prostu… urywa. [SPOILER?] Bohaterowie zbierają drużynę, gadają sobie, kłócą się, idą na pierwszą większą akcję i tyle. Koniec. Bez żadnego podsumowania, jakiegoś domknięcia, by powieść działała jako integralna całość, co mimo wszystko powinien robić tom [KONIEC SPOILERA]. Żeby nie było, że czepiam się bez powodu: „Opowieści z meekhańskiego pogranicza” są twórczością znacznie bardziej ambitną i trudniej je domknąć. A mimo to Robertowi Wegnerowi to zawsze się udaje.

Mam wrażenie, że powtórzę trochę to, co pisałam przed laty. Twórczość Andrzeja Ziemiańskiego ma pełne prawo się podobać w niektórych kręgach. Moim zdaniem ma wyraźny target: mężczyźni, raczej młodzi (przynajmniej duchem), którzy chcą rąbanki i pięknych kobiet. Tacy, którzy szukają literatury lekkiej, prostej, niewymagającej. Nie ma w tym rzecz jasna nic złego. Jednak na tle innej znanej mi literatury fantastycznej, także polskiej, „Virion. Zamek” jest powieścią bardzo przeciętną.

Za możliwość przeczytania książki dziękuję portalowi czytampierwszy.pl!