Toń: trzy panny Stern w magicznym Wrocławiu

Justyna wraca do rodzinnego mieszkania we Wrocławiu, gdzie żyje jej siostra, Eleonora oraz zdziwaczała ciotka, Klara. Od razu przypomina sobie, czemu stąd uciekła: ach, te głupie zasady! Przecież nie ma sensu to, że nie może nikogo zapraszać do siebie ani nikogo wpuszczać. Gdy więc pod drzwiami pojawia się tajemniczy mężczyzna, dziewczyna po prostu go wpuszcza, otwierając drzwi do poznania rodzinnej przeszłości.

 

Po kilku cięższych pozycjach, których czytanie najzwyczajniej w świecie było dla mnie nieco męczące, po prostu musiałam zabrać się za coś, co będzie lżejsze i przyjemniejsze – tak, aby „nie zwariować”. A że twórczość Marty Kisiel zawsze jest gwarantem takiej lektury, sięgnęłam po „Toń” – niezbyt długą książkę, przynależącą do cyklu, od którego zaczynałam przygodę z powieściami autorki.

I na samym początku chyba warto nadmienić, jak to w ogóle z kolejnością tego cyklu jest. Na Lubimy Czytać „Nomen omen” figuruje jako tom drugi, „Toń” jest zaś pierwsza. Jednocześnie jednak pod względem dat wydania kolejność jest odwrotna i w takiej też te książki miałam okazję poznać. Przyznam, że cieszę się z tego i takie czytanie bym zalecała. Co prawda, treść nie jest bezpośrednią kontynuacją, ale czytając najpierw „Toń” można pozbawić się kilku zaskoczeń z „Nomen omen”.

Toń
Marta Kisiel
wyd. Uroboros, 2018
Cykl wrocławski, t. 1

Przy tym muszę wyraźnie zaznaczyć, że „Toń” jest książką zdecydowanie lepszą. Poważniejszą i bardziej skupioną na przedstawieniu bardzo ludzkiej historii, choć odzianej w fantastyczny płaszczyk i okraszony humorem Marty Kisiel. Nie jest książką bez zgrzytów, bo kilka tu jednak zauważyłam. Na przykład, rozmowy bohaterów są czasem aż nadto potoczne, co potrafiło mnie wytrącać z rytmu. Poza tym narracja czasem jest dość mocno rwana. Autorka przerywa akcję, aby wrócić do niej po kilku stronach, stopniowo budując napięcie. To zwykle działa, ale nie zawsze: w kilku przypadkach na chwilę zgubiłam się w lekturze. 

Jednak poza tym… czuje się zaskoczona, jak na nieco ponad 300 stronach autorka dobrze zbudowała swoje postacie. Owszem, bazują na pewnych stereotypach (które zresztą Kisiel momentami przełamuje), ale każdy z bohaterów ma konkretne wady i zalety, przez co są naprawdę bardzo ludzcy i sprawiają, że pomiędzy nimi po prostu się „dzieje”. Szalona Justyna, poukładana Eleonora i próbująca sprawować nad nimi pieczę Klara dobrze się uzupełniają, choć przyznam, że drugoplanowe postacie wypadają chyba jeszcze ciekawiej.

Na dodatek, mimo bardzo lekkiego tonu całości, Kisiel wzięła na tapet naprawdę trudną tematykę. Historia rodziny Stern nie należy wcale do prostych i w gruncie rzeczy dostajemy tutaj dość dużą ilość rozgrzebywania i analizowania przeszłości. Oczywiście nie jest to wprawdzie poziom jakiś bardzo skomplikowanych psychoanaliz, ale wydaje mi się, że „Toń” po prostu robi to zaskakująco dobrze. Przyznaję: nie spodziewałam się tego.

Jedyne, czego mi trochę brakowało, to być może mocniejszego rozbudowania niektórych z relacji. Choć generalnie te napisane są po prostu poprawnie, to zwłaszcza w stosunku do postaci drugoplanowych aż prosiłoby się czasem, by tego było nieco więcej. Ale z drugiej strony, jak na taką objętość i tak naprawdę dość dużą ilość wątków, całość wypada naprawdę nieźle.

Jeśli chodzi o świat przedstawiony w „Toni”, to czytanie tej książki nasunęło mi pewną myśl: polscy autorzy urban fantasy kochają Wrocław i zdają się myśleć w bardzo podobny sposób. Świat przedstawiony przez Kisiel nie jest szczególnie skomplikowany i bazuje raczej na dość prostych i popularnych motywach. Nie odkrywa wielkiej świeżości w gatunku, zdaje się być tylko pewną kalką. Nie mam jednak tej książce tego za złe – swoją funkcję rozrywkowej książki pełni po prostu wystarczająco dobrze, a sama historia głównych bohaterek wystarcza za główny temat.

W trakcie czytania przyszła mi do głowy jedna myśl. „Toń” jest taką powieścią fantastyczną z kategorii „akurat”. Akurat na start z gatunkiem. Akurat na odprężenie po ciężkim dniu. Akurat na poprawę humoru, akurat by w głowie pojawiła się myśl na temat własnej rodziny i relacji w niej. Nie jest w żadnym razie książką wybitną, która odkrywa coś nowego, ale… czasem to po prostu wystarcza. Wbrew pozorom, na rynku nie ma wcale aż tak wielu lekkich książek, które przy okazji jednak trzymają poziom literatury zdatnej do czytania.